پیشگیری و درمان
پیشگیری و درمان به جا و به موقع قدرت زنبور را به شدت افزایش می دهد به طوری که بیشترین بهره وری را میتوان از این کلونی ها داشت. منظورم از قدرت یا توان زنبور کاملا متفاوت از جمعیت کلونی میباشد. چرا که با فرض یکسان گرفتن سایر شرایط (اعم از سن ملکه و سایر بیماریها) یک زنبور سه قاب ممکن است توان چند برابری نسبت به یک کلونی شش هفت قابی داشته باشد. توان عبارت است از موم بافی، پرورش نوزاد، تخم ریزی بالا ملکه، کاهش بچه دهی و برگشت زنبوران کارگر به کندو و ….. . این عوامل یا همان توان می تواند تحت تاثیر بیماری نوزما قرار بگیرد. چرا که این بیماری در هر سه نوع زنبور یعنی ملکه، نر و کارگر قابل سرایت می باشد. مثلا مطالعات نشان داد که وجود نوزما سرانا منجر به عدم تکوین درست مغز در زنبوران کارگر می شود به طوری که پس از خارج شدن از کندو قدرت برگشت و بازیابی را ندارند.
شاید مهمترین و کاربردی ترین بخش برای هر بیماری درمان باشد. موادهایی برای درمان ارائه شده که صرف نظر از منشا آنها مجزا هر یک را توضیح خواهیم داد.
۱-تیمول:
تیمول از ترکیبات فلاونویئدی در گیاه آویشن است. مطالعات اندکی از اسپانیا و ایتالیا نشان میدهد که تیمول در کنترل بیماری نوزما نقش دارد اما مستندات زیادی هنوز نیاز هست تا به عنوان یک دارو برای درمان این بیماری در نظر گرفته شود. لذا با قاطعیت نمی شود گفت که تیمول کاربردی است.
۲-گیاه افسنطین:
اگرچه رفرنس هایی به این گیاه در درمان نوزما اشاره کرده اند اما تاثیر اندک آن در کاهش سطح آلودگی به نوزما آپیس به اثبات رسیده است اما تاثیری بر نوزما سرنا نخواهد داشت. از طرفی این گیاه ممکن است منجر به مرگ ومیر خود زنبور هم شود. لذا هنوز حداقل این دارو را نمی توان توصیه کرد و در کشورهای پیشرفته هم در حال حاضر استفاده نمی گردد .
۳- اسسول پلاس:
مقالاتی که اسیدی کردن خوراک را به عنوان پیشگیری و درمان نوزما گزارش دهند وجود ندارد. حتی مقاله فرانسوی گزارش داد که اسیدی کردن با اسید استیک به هیچ عنوان حتی در پیشگیری موثر نمیباشد.
۴-سرکه سیب:
زمان زیادی است که از سرکه سیب به عنوان مبارزه با نوزما یاد می شود. باید بگوییم هنوز مستند معتبری یافت نشده که اثرات درمانی را آن تایید کند. شاید به دلیل ملموس نبودن نوزما که در بالا به آن اشاره شد و نداشتن علائم و… زنبور داران عزیزمان ما به اشتباه برداشت می کردند که این بیماری درمان شده است. اگرچه از خواص سرکه سیب نمی شود منکر شد چرا که حاوی عنصر های حیاتی و مواد با ارزشی است و دادن آن به زنبور حداقل به مقدار مناسب مضر نباشد اما به هیچ وجه حتی برای پیشگیری هم مناسب نیست.
۵-فوماژلین:
در حال حاضر تنها داروی رسمی و علمی تایید شده برای درمان و پیشگیری دو گونه نوزما داروی فوماژلین می باشد.
6- داروی نوزگو
